تاثیر تنش خشکی و کودهای زیستی و کودهای شیمیایی بر برخی ازویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بزرک (Linum usitatissimum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اگرواکولوژی، دانشگاه شهرکرد

2 گروه زراعت، دانشگاه شهرکرد

3 گروه زراعت دانشگاه شهرکرد

4 اکولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه تهران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و  کود­های زیستی ازتوبارور1 و ازتوبارور2 و کود شیمیایی (ازت و فسفر) بر تعدادی از  صفات بزرک ازجمله میزان پرولین، پتاسیم و کلسیم و روند سرعت رشد محصول تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1392  انجام گرفت.کرت‌های اصلی شامل چهار تیمار  تنش خشکی بدون تنش با پتانسیل3/0 اتمسفر، تنش ملایم با پتانسیل 5/3 اتمسفر، تنش متوسط با پتانسیل 5/6 اتمسفر و تنش شدید با پتانسیل 5/9 اتمسفر و کرت­های فرعی شامل پنج  تیمار کودی (بدون کود، کود شیمیایی نیتروژن+ فسفر، کود زیستی نیتروژن‌دار ازتوبارور1، کود زیستی فسفاته ازتوبارور2 و کود زیستی تلفیق نیتروژن‌دار ازتوبارور1 + بارور2) بودند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی، تیمار­های کودی و اثر متقابل آن­ها بر صفات  غلظت پرولین، غلظت کلسیم و پتاسیم در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود (01/0>P). حداکثر غلظت پرولین(24/19 میلی­گرم بر گرم وزن خشک) و پتاسیم (10/3 درصد)، در تیمار تنش شدید تحت کود تلفیقی ازتوبارور1 و ازتوبارور 2 و حداکثر کلسیم (10/2درصد) در شرایط تنش شدید و تیمار بارور2حاصل شد. در بررسی روند تغییرات سرعت رشد محصول حداکثر آن در ٦٥ روز پس از ظهور گیاه در سطح خاک در هر دو تیمار بدون تنش و کود شیمیایی (ازت+فسفر) مشاهده شد. بدلیل عوارض محیط زیستی مصرف کودهای شیمیایی، استفاده از کودهای زیستی ازوتوبارور ١ و ازتوبارور ٢ توجیح پذیر است. 

کلیدواژه‌ها


[1].   Abdul-Majid, S., Rehana, A., & Ghulam, M. (2007). Potassium-calcium inter relationship linked to drought tolerance inwheat, Pakistan Journal of Botany, 39(5),1609-1621.
[2].        Afrasiabi, M.,AminiDehaghi, M., & ModaresSanavi, A. (2011). Effect of phosphate biofertilizer Barvar-2 and triple super phosphate fertilizer on yield, quality and nutrient uptake of Medicagoscutellata, cv. Robinson, Journal of Agronomy Sciences, 2(4), 43-54, ( in Farsi).
[3].        Alikhani, H.A., & Yakhchali, B. (2009). Potential use of Iranian rhizobial strains as plant growth-promotingrhizobacteria (PGPR) and effects of selected strains on growth characteristics of wheat, corn and alfalfa. Desert, http://jdesert.ut.ac.ir.
[4].        Alizade, A. (2008). Plantsand soil water relations, Press of Astan Qods Razavi, Mashhad, 396 pp.
[5].        Alizade, O., & Alizade, A. (2007). Mycorrhizal effects on nutrient uptake of maize under different soil moisture, Journal of Agricultural Sciences, 3:1, 101-109, (in Farsi).
[6].        Bates, L.S., Waldren, R.P., & Teare, L.D. (1973). Rapid determination of free proline for water-stress studies, Plant and Soil, 39, 205-207.
[7].        Darzi, M.T., Ghalavand, A., & Rejali,  F. (2009). The effects of biofertilizers application on N, P, K assimilation and seed yield in fennel (Foeniculum vulgare Mill.), Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 25(1), 1-19, (in Farsi)
[8].        Eidizade, K.H., MahdaviDamghani, A., Sabahi, H., & Sufi zade, S. (2010).  Effect of Biological fertilizer in combination with inorganic fertilizer on the growth of maize (Zea mays L.) in Shoushtar, Journal of Agricultural Ecology, 2(2), 292-301, (in Farsi).
[9].        Emami, A. (1996). Analysis methods of plant. Soil and water research institute press. 202pp.
[10].    Fanaei, H.R., Galuy, M., Kafi, M., & Shirani rad, A.H. (2013). Interaction of Water Deficit Stress and Potassium Application on Potassium, Caldcium, Magnesium Concentration and Oil of Two Species of Canola (Brassica napus) and Mustard (Brassica juncea),  Journal of Soil and Water, 23(3), 261-275, (in Farsi).
[11].    Ghorbanli, M., BakhshiKhaniki, G.H., & Zakeri, A. (2011). Effect of drought stress on anti oxidan compound on linseed (Linum usitatissimumL.), Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(4), 646-658, (in Farsi).
[12].    Girousse, C., Bournolille, R., & Bonnemain, J.L. (1996). Water deficit changes in concentraition of proline and som other amino acids in the phloem sap of alfalfa, Plant Physiology, 111, 109-115.
[13].    Hamidi, H., & Safarnejad, A. (2002). The study Morphological and biochemical characteristics of the callus of alfalfa under drought stress, Research and Development Journal, 58, 84-89, (in Farsi).
[14].    Hernandez, A.N., Hernandez, A., & Heydrich, M. (1995). Selection of rhizobacteria for use maize cultivation, Journal of CultivosTropicales, 6, 5-8.
[15].    Jafarzadeh, L., Omidi, H., & Bostani, A. A. (2013). Effect of drought stress and bio-fertilizer on flower yield, hotosynthesis pigments and proline content of Marigold (Calendula officinalis L.), Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 29(3), 666-681, (in Farsi).
[16].    Kafi, M. (1995). Plant Physiology (Volume II), Mashhad Press University Jihad, 676 pp, (in Farsi).
[17].    Khajeh­Pour, M.R. (2013). Principles of agronomy. Esfahan University of Jihad press, 658 pp, (in Farsi).
[18].    Khan, M.M.A. (2006). In Glimpses in plan Research, Medicinal Plants, 6. 287-290.
[19].    KhanpourArdestani, N., ZareMarivan, H., & Ghanati, F. (2008). Potassium and magnesium uptake in mycorrhizal maize plants under different amounts of potassium and magnesium, Plant and Ecosystem journal, (14), 87-101,(in Farsi).
[20].    Khoramdel, S., Kuchaki, A., NasiriMahalati, M., & Ghorbani, R. (2010). Effect of fertilizers on the yield and yield components of biological medicinal NS, Iranian Journal of Field Crops Research, 8(5), 758- 766, (in Farsi).
[21].    Kuchaki, A., & Sarmadnia, G.H.M. (2012). Physiology of Crop Plants, Mashhad Press University Jihad, 400, (in Farsi).
[22].    Kuzentsov, V.I., &S hevyakova, N.I., (1999). Proline under stress: biological role, metabolism, and regulation, Russian Journal of Plant Physiology, 46, 274-287.
[23].    Ma, Q.F., Turner, D.W., Levy, D., & Cowling, W.A. (2004). Solute accumulation and osmotic adjustment in leaves of Brassica oilseeds in response to soil water deficit, Australian Journal of Agricultural Research, 55, 939-945.
[24].    Matsumoto, T.K., Ellsmore, A.J., Cessna, S.G., Low, P.S., Pardo, J.M., Bressan, R.A., & Hasegawa, P.M. (2002). An osmoticallyinduced cytosolic Ca2+ transient activates calcineurin signaling to mediate ion homeostasis and salt tolerance of Saccharomyces cerevisiae. Journal of Biological Chemistry 27. 3075-3080.
[25].    Mirshekari, M., Amiri, R., Irannezhad, H., Noori, A., & Zandevakili, O.R. (2012). Effect of Planting Date and Water Dificit on Quantitative and Qualititative Traits of Flax seed. American-Eurasian Journal of Agriculture and Environmental Science 12(7). 901-913.
[26].    Mirzakhani, M., Ardakani, M.R., Ayeineband, A.,Shirani rad, A.H., & Rejali, F. (2008). Effect of Azotobacter inoculation and mycorrhiza in nitrogen and phosphorus on yield and yield components of spring safflower. The10th Iranian Crop Sciences Congress, 30-28 August, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj. PP413, (in Farsi).
[27].    Nazeri, P., Kashani, A., Kavazi, K., Ardakani, M., & Mirakhori, M. (2012). Effect of Use Microbial Zinc Granulated Phosphorous Bio fertilizer on Growth Indices of Bean. Journal of Agronomy and Plant Breeding, 8(3). 111-126. (in Farsi).
[28].    Omidi, A. (2009). Effect of Drought Stress at Different Growth Stages on Seed Yield and some some agronomic and physiological traits of three cultivars of spring safflower. Seed and Plant Production Journal, 25(1), 15-31(in Farsi).
[29].    Rahimi, M., Mohamadi, G.H., Aeinehband, A., Afshar, A., & Maafpourian, G.H. (2009). Effects of Sowing Time and Different Nitrogen Levels on Quantitative and Qualitative Charcteristics of Oil Flax (Linum usitatissimum L.), Seed and Plant Production Journal, 25-2 (1), 79-91, (in Farsi).
[30].    Safarnejad, A. (2003). A review of various methods of selective plants for drought tolerance, Journal of Agricultural Drought and droughts, 7, 7-13, (in Farsi).
[31].    Sajedi, N.A., Ardakani, M.R., Sajedi, A., & Bahrami, A. (2010). Absorption of some nutrients is influenced by mycorrhiza and different levels of drought stress and zink on corn.  Journal of Agricultural Research, 8(5), 784-791, (in Farsi).
[32].    Singh, S., & Kapoor, K. (1988). Effect ofinoculation of phosphate solubilizing microorganisms and arbuscular mycorrizal fungus on mung bean grown under natural soil condition, Mycoorrhiza, 7(5), 249-253.
[33].    Tarigholeslami, M., Zarghami R., Akbar bujar, M., & Oveisi, M. (2012). Effect of Nitrogen fertilizer and Water Deficit Stress on Physiological indices of corn (Zea mays L.), Journal of Agriculture and Plant Modification, 8(1), 161-174, (in Farsi).
[34].    Valadabadi, A., & Ali-abadiFarahani, H. (2008). Effect of potassium application on quantitative characteristics and root penetration of corn, sorghum and millet under drought stress, Journal of Agronomy and Plant Breeding, 4(2), 37-42, (in Farsi).
[35].    Vessy, K. (2003). Plant growth promoting rhizobacteria as biofertilizars, Plant and Soil, 225, 521-589.
[36].    Waluyo, S.H., Lie, T.A., & Mannetje, L. (2004). Effect of phosphate on nodule rimordiaof soybean (Glycine max Merrill) in acid soils in rhizotron experiments, Indonesian Journal ofAgricultural Science, 5, 37-44, (in Farsi).
[37].    Wu, S.C., Cao, Z.H., Li Z.G., Cheung, K.C., & Wong, M.H. (2005). Effect of biofertilizer containing N-fixer, Pand K solubilizers and AM fungi on maize growth: a greenhouse trialGeoderma, 125, 155-166.
[38].    Yordanov, V., & Tsoev, T. (2000). Plant responses to drought, acclimation and stress tolerance, Photosynthica, 38(1), 171-186.