بررسی نقش تعاونی‌های روستایی در کاهش مهاجرت روستائیان ساکن در مناطق خشک (مطالعه موردی: روستاهای بخش ندوشن میبد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

2 استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی،‌ دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

3 دکتری علوم مهندسی و آبخیزداری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد، یزد، ایران

10.29252/aridbiom.2023.18692.1898

چکیده

یکی از تهدیدات روستاها، به ویژه در مناطق خشک در دهه‌های اخیر، افزایش مهاجرت از روستا به شهرهاست. این موضوع باعث خالی از سکنه­ شدن خیلی از روستاها در مناطق مختلف کشور شده و از نقش روستا به عنوان واحدهای تولیدی کاسته شده است. در سال­ های اخیر، اقدامات گوناگونی برای مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها و افزایش رونق آنها ارائه گردیده است. شکل ­گیری و توسعة تعاونی‌های روستایی از جمله این اقدامات می ­باشد. در تحقیق حاضر، نقش تعاونی‌های روستایی در کاهش مهاجرت روستاییان از روستاهای بخش ندوشن از شهرستان میبد استان یزد بررسی گردید. بدین منظور به کمک پرسشنامه، روش‌های آماری و تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی صورت گرفت. شاخص‌های ویژگی‌های فردی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی و عوامل مدیریتی برای انجام تحقیق انتخاب گردید، نتایج مقایسه معیارهای اصلی با استفاده از روش سلسله مراتبی نشان داد که از بین عوامل مورد بررسی عامل اقتصادی با وزن 683/0 بیشترین اهمیت را در نقش تعاونی‌ها در کاهش مهاجرت روستاییان ایفا می ­نماید. پس از آن، عوامل مدیریتی و اجتماعی به ترتیب با وزن‌های 200/0 و 117/0 قرار گرفتند. عامل‌های خرید و فروش محصولات کشاورزی و دامداری توسط تعاونی‌ها و بازاریابی محصولات تولیدی به ترتیب با وزن‌های 255/0 و 241/0 از زیر معیارهای عوامل اقتصادی دارای اهمیت بالاتری بودند. نتایج نشان داد که متغیر سن و سطح تحصیلات، همچنین سابقة کشاورزی و دامداری و عضویت در تعاونی بر ادامة زندگی در روستا اثر مثبتی دارد.

کلیدواژه‌ها


[1]. Aghamiri, h. & Rahmani, B. (2019). Rural migration impact on food security with emphasis on water resources (Case study: villages of Khansar city in Isfahan province), Geography, 16(59), 56-76. (in Farsi)
[2]. Ajodani, E., Yavari, G., Mahmoodi, A., Khalid, M. & Nikoukar, A. (2020). Barriers to the Development of Agricultural Production Cooperatives Strategic Agricultural Products with Emphasis on Government Supportive Policies (Integration), Co-Operation and Agriculture, 9(35), 181-198. (in Farsi)
[3]. Anbari, M. & Ameli, M. (2022). Transformation of Iranian Post Islamic Revolution Rural Stratification (Case Study: Boinzahra Region), Rural Research, 13(1), 40-53. (in Farsi)
[4]. Emdadi, A., Mahboobi, M. R. & Bdollahzadeh, G. (2018). Analyzing the Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats of Rural Development Cooperatives in Golestan Province Co - Operation And Agriculture (Taavon), 7(27), 87-114. (in Farsi)
[5]. Eshraghi, R. & Fatahi, S. (2017). The Role of Agricultural Cooperatives in the Alleviation of Rural Poverty in Ilam Province, Co-Operation and Agriculture, 6(21), 87-106. (in Farsi)
[6]. Faraji, M., Pourpak, Z., Naddafi, K., Nodehi, R. N., Nicknam, M. H., Shamsipour, M., Osornio-Vargas, A. R., Hassanvand, M. S., Alizadeh, Z. & Rezaei, S. (2019). Chemical composition of PM10 and its effect on in vitro hemolysis of human red blood cells (RBCs): a comparison study during dust storm and inversion, Journal of Environmental Health Science and Engineering, 17493-502.
[7]. Flahatkar, E., Hashjin, N. M., Ghoreyshi, M. & Mehr, A. M. (2021). Explaining the Performance of Agricultural Production Cooperatives in the Development of Villages in Savojbolagh County, Geography, 19(70), 1-19. (in Farsi)
[8].       Gholipour, M. S., Abedi-Sarvestani, A. & Joolaie, R. (2021). Investigating the Marketing Efficiency of Selected Crops in Rural Small Family Farms: A Case Study (Basht County), Rural Development Strategies, 8(4), 431-445. (in Farsi)
[9]. Hajarian, A., Taghdisi, A. & Barghi, H. (2022). Explaining the effect of home-based jobs on social structure from the perspective of villagers with a structural equation modeling approach (Case study: rural areas of Isfahan province), Human Geography Research, 54(2), 583-597. (in Farsi)
[10]. Hajimirrahimi, S. D. & Moosavi Davijani, S. R. (2021). The Effective Factors on Economic Prosperity of Small and Medium Enterprises (SMEs) Agricultural Businesses in Alborz Province with an Attitude towards Education and Human Capital, Agricultural Education Administration Research, 13(56), 33-55. (in Farsi)
[11]. Heidari, H., Alibaigi, A. H. & Binaeyan, A. (2015). Barriers and Solutions to Activate Frontiersmen Cooperatives in Kermanshah Province, Co-operation and agriculture (TAAVON), 4(14), 89-109. (in Farsi)
[12]. Karim, M. H. (2015). Challenges of Iran's Rural Cooperative Networks, Space Economics and Rural Development, 4(13), 173-196. (in Farsi)
[13]. Mansouri Daneshvar, M. R., Ebrahimi, M. & Nejadsoleymani, H. (2019). An overview of climate change in Iran: facts and statistics, Environmental Systems Research, 8(1), 1-10.
[14]. Mikaniki, J., Mirhosaini, N. S. & Fallsolaiman, M. (2015). A Stady On Socio-economic Effects Of Activities In Farmers Cooperatives Companies on The Members' Household: A Case Study in the Sarvelayat District, Neyshaboor County, Spatial Planning, 4(4), 105-128. (in Farsi)
[15]. Mirjalili, S. A. (2018). Dispersion of natural products and medicinal secondary metabolites among plant taxons, Technology of Medicinal and Aromatic Plants of Iran, 1(1), 12-28. (in farsi)
[16]. Mirzayi, K. & Sepahpanah, M. (2022). Assessment of social sustainability in Family farm Ssystems and Agricultural production cooperatives (case study: The villages of Samen county), Agricultural Economics and Development Research, 53(1), 33-48. (in Farsi)
[17]. Nasiri, E. (2010). Impacts of organizing agricultural production cooperatives on the improvement of social, cultural and economic development indices of members: A case study of rural areas in Zanjan County, Village and Development, 13(3), 127-145. (in Farsi)
[18]. Neissi, L., Albaji, M. & Broomandnasab, S. (2020). Evaluation of the best irrigation system by using Analytical Hierarchy Process (Case study: Izeh plain), water research, 13(4), 17-25. (in Farsi)
[19]. Nekouei Naeini, S. (2016). The Impact of Social Participation of Rural Community on Success of Rural Production Cooperatives: A Case Study of Isfahan County, Village and Development, 19(3), 121-138. (in Farsi)
[20]. Niksirat, M., Salmani, M. & Farhadi, S. (2012). Explain the sources of create feeling of occupational hazard in the rural farmers (Case study: Rural farmers in Bahabad, Yazd), Arid Biome, 2(2), 64-77. (in Farsi)
[21]. Parvar, Z., Heshmat Nia, B. & Shayesteh, K. (2019). Site Suitability Evaluation for Ecotourism Using GIS & AHP: A Case Study of Hamedan Township, Environmental Science and Technology (, 21(6), 227-241. in Farsi)
[22]. Rougoor, C. W., Trip, G., Huirnc, R. B. & Renkema, J. A. (1998). How to define and study farmers' management capacity: theory and use in agricultural economics, Agricultural economics, 18(3), 261-272.
[23]. Sahebdel Alijahani, A., Kavoosi Kalashami, M. & Mafroozi, G. R. (2020). Investigation of Financial Performance of Rural Cooperatives Network of Guilan Province After Implementation of Centralized Agricultural Purchase and Sale Plan, Co-Operation and Agriculture(Taavon), 9(35), 21-51. (in Farsi)
[24]. Savari, M., Dorrani, M. & Shabanali Fami, H. (2015). Analysis of Agricultural Production Cooperatives in Achieving Sustainable Development in Agriculture Sector, Co-Operation and Agriculture, 4(13), 119-138. (in Farsi)
 [25]. Saymohammadi, F., Mehdizadeh, H. & Saymohammadi, S. (2020). Feasibility of the Formation Production Cooperative based on Green Agricultural among Rural Women of Ilam Province, Co - Operation And Agriculture (Taavon), 9(34), 93-118. (in Farsi)
[26]. Shanazi, K., Saadi, H. & Movahedi, R. (2020). Position of Rural Production Cooperatives in Capacity Building of Social Capital of local communities in Hamadan County, Rural Research, 11(1), 140-151. (in Farsi)
[27]. Van Dijk, G., Sergaki, P. & Baourakis, G. (2019). The cooperative enterprise, Springer, 204p.
[28]. Zarei, G. & Tarighat Mehrbani, H. (2020). Identifying and Prioritizing the Factors Affecting the Development of Cooperative Companies Using Mixed Methods in Sarab County, Rural Research, 11(1), 158-169. (in Farsi)