برآورد ارزش اقتصادی و امکان تشکیل بازار آب در مناطق خشک (مطالعه موردی: پسته‌کاران شهرستان اردکان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

10.29252/aridbiom.2021.14899.1817

چکیده

با توجه به محدود بودن منابع آب قابل استفاده در بخش کشاورزی، آب به‌عنوان یک کالای اقتصادی در بخش کشاورزی مطرح بوده و باید برای مصرف آن برنامه‌ریزی صورت گیرد. یکی از پیشنهادهایی که در داخل و خارج کشور در خصوص مصرف بهینه آب وجود دارد، تشکیل بازار آب با توجه به نیاز کشاورزان است. از این‌رو، با توجه به محدویت آب در ایران و ارائه فکر تشکیل بازار آب در مطالعات مختلف، هدف از مطالعه حاضر، بررسی تشکیل بازار آب در بین پسته‌کاران شهرستان اردکان با توجه به ارزش اقتصادی آب است. بدین منظور از روش‌های تابع تولید و ارزش‌گذاری مشروط در قالب مدل لوجیت استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از پسته‌کاران شهرستان اردکان از طریق توزیع ۳۰۰ پرسشنامه با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای در سال زراعی ۱۳۹9-۱۳۹8 جمع‌آوری شد. پس از بررسی نتایج توابع تولید مختلف، تابع تولید درجه دوم تعمیم‌یافته به‌عنوان تابع تولید مناسب انتخاب شد. کشش نهاده آب با بالاترین کشش نسبت به سایر نهاده‌ها برابر با ۵۴/۰ محاسبه شد که بیانگر این است که اگر نهاده آب یک درصد افزایش یابد، تولید به میزان ۵۴/۰ درصد افزایش می‌یابد و ارزش اقتصادی آب برای هر متر مکعب 38790 ریال محاسبه شد. همچنین نتایج حاصل از روش ارزش‌گذاری مشروط نشان داد، کشاورزان به‌ازای هر متر مکعب آب، برای عرضه کافی آب به ازای هر مترمکعب و برای یک متر مکعب آب بیشتر به‌ترتیب حاضر به پرداخت ۴۳۰، ۱۱۳۰و ۴۵۸۰ ریال هستند. برای صرف‌نظر از یک متر مکعب آب مصرفی خود حاضر به دریافت ۱۲۱۵۰ ریال می‌باشند. بنابراین، امکان تشکیل بازار آب در بین کشاورزان پسته‌کار شهرستان اردکان وجود ندارد. در نتیجه پیشنهاد می‌شود، قیمت آب در حوزه کشاورزی و به‌ویژه محصول پسته در منطقه و کشور به منظور افزایش بهره‌وری در مصرف آن و تشکیل بازار آب، توسط سازمان‌های مربوطه و با انجام مطالعات در آینده مورد بررسی و اصلاح قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


[1]. Ahmadi, A. Zulfiqaripour, M. Nikoei, A. And in Ali, M. 2016. Economic Evaluation of Implementation of Technical Basis of Agricultural Water Market (Case Study: Part of Mahyar Irrigation Network). Iranian Water Resources Research, (3) 12, pp. 49-35. (in Farsi).
[2]. Ansari, and, Mirzaei, H. 2014, Investigating the effect of agricultural pricing policy on water economic value (a case study of sugar beet cultivation in Neishabour city). Iranian Agricultural Economics and Development Research, (46) 3. (in Farsi).
[3]. Abedi, Z. Fatahi Ardakani, A. Hanifnejad, A.R. and Dashti Rahmatabadi, N. 2013. Groundwater Valuation and Quality Preservation in Iran: The Case of Yazd. Int. J. Environ. Res., 8(1):213-220.
[4]. Alhassan, M, Loomis, M, Frasier, M, Davies, S. and Andales, A. 2013. Journal of Agricultural Science, 5 (4).
[5]. Amirnejad, H., Khalilian, S., Assareh, M. H., & Ahmadian, M. 2006. Estimating the existence value of north forests of Iran by using a contingent valuation method. Ecological Economics, 58(4), 665-675.
[6]. Bostan, Y., Fatahi Ardakani, A., Sadeghinia, M., and Fehresti sani, M. 2018. Estimation of economic value of soil and water regulatory functions of rangeland ecosystems (Case study: Sheikh Musa rangeland ecosystem of Babol city). Rangeland. 12 (4): 464-480. (in Farsi).
[7]. Behloolvand, A. Sadr, S. K. And Hashemi, S. 2014 .Investigating the role of agricultural water markets in pricing and allocation of water resources (Case study: Majan water market). Economic and Agricultural Development of Iran, (45) 4, pp. 773-761. (in Farsi).
[8]. Fattahi Ardakani, A. 2016. Estimating willingness to pay in order to prevent external intangible effects of dust in Yazd-Ardakan plain. International Journal of Environmental Science and Technology, 13(6), 1489-1496.
[9]. Fattahi Ardakani, A. and Hashemi Shiri. M. 2017. Design of insurance pattern of organic products (case study: tomato of Murghab plain). International Journal of Environmental Science and Technology, 1-10.
[10]. Fatahi, A. Rezvani, M. Bostan, Y. and Arab, M. 2016. Estimating Public Participation in Investment Organic Products in Babol (Case Study: Organic Rice). 3rd International Conference on Research in Engineering, Science and Technology, Batumi, Georgia.
[11]. Fatahi, A. Bostan. Y. and Arab, M. 2016. The Comparison of Methods of Discrere Payment Vehicle (Dichotomous Choice) in Improving the Quality of the Environment (a case study of air pollution in Tehran). Third International Conference on Engineering, Science and Technology.
[12]. Fatahi, A. And Rezvani, M. 2016. Applied econometrics with SHAZAM. Ardakan University Press. (in Farsi).
[13]. Fatahi, A. Nasrollahi, Z. And Pourabdullah, F. 2014 Estimation of Economic Value of Groundwater, Case Study: Taft Pomegranate Gardens, Yazd Province. Journal of Water Resources and Development, 142 pp. 135-133. (in Farsi).
[14]. Fatahi, A. And Yazdani, S. 2011. Estimation of the economic value of groundwater in dry boom agriculture (Case study: Yazd-Ardakan pistachio farmers). Boom Dry Scientific-Research Quarterly, 3 pp. 1-10. (in Farsi).
[15]. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). 2019. http://www.fao.org/home/en.
[16]. Karbasi, A. Mohtashami, T. Alizadeh, A. and Moghimi, Z. 2016. Investigating the factors affecting the tendency to pay saffron farmers for exploitation of groundwater (case study of Zaveh plain - Torbat Heydariyeh). Saffron Research, 5 (1), 53-63. (in Farsi).
[17]. Karamoz, A. Fatahi, A. Fahresti sani, M. And cheerfulness, a. 2018. Estimation of economic and environmental consequences of groundwater abstraction (Case study: Ardakan city). Iranian Agricultural Economics and Development Research, 49 (2), 203-213. (in Farsi).
[18]. Mitchell, R.C. and Carson, R.T. 1989. Using Surveys to Value Public Goods: The Contingent Valuation Method. Washington, D.C: Resources for the Future.
[19]. Menarid World Project (United Nations Development Program). 2014. The cost of land degradation and its effects on the ecological services of Kermanshah Resin District, Bahabad Yazd region and Zabol region of Sistan and Baluchestan. Project Manager: Houshang Jazi.
[20]. Shultz s., Schmitz N. 2017. The Implicit Value of Irrigation through Parcel Level Hedonic Price Modeling. Paper prepared for presentation at the Agricultural & Applied Economics Associations 2010 AAEA.CAES & WAEA joint Annual Meeting. Denver. Colorado
[21]. Rajabi, P. Islami, M. 2017. Fit the best function for estimating the economic value of Yazd-Ardakan plain water (a case study of pistachio farmers in Ardakan city). National Conference on New Knowledge and Technology in Science and Engineering in the Age of Technology, First Course, Steel Industry Higher Education Institute and Karin Idea Managers. (in Farsi).
[22]. Yu, CH. Yoo, Jc. And Yao, SB. 2014. Farmers willingness to switch to organic agriculture: A non-parametric analysis. Agricultural Economics, 60(6): 273–278.
[23]. Agricultural Jihad Organization in Yazd province. 2016. https://yazd.maj.ir/
[24]. Yazd Regional Water Authority. 2008. https://www.yzrw.ir/?l=EN [25]. Zeng Xt, Li, Yp. Huang Gh. and Liu, J. 2016. Modeling water trading under uncertainty for supporting water resources management in an arid region. Journal of Water Resources Planning and Management 142(2).