2
بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی
10.29252/aridbiom.2025.21006.1980
چکیده
فرسایش بادی به طور مستقیم به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک و رسوب بستگی دارد. توزیع اندازه ذرات یکی از ویژگی‌های مهم فیزیک خاک است و یکی از عوامل مهم مرتبط با فرسایش‌پذیری خاک است که در مهار فرسایش بادی نقش اساسی دارد. هدف از این پژوهش، تعیین پتانسیل فرسایش‌پذیری خاک‌های کانون‌های گردوغباری کشور بر اساس توزیع اندازه ذرات با انجام آزمایش دانه‌بندی و بافت می‌باشد. بدین منظور 423 نمونه خاک و رسوب از عمق صفر تا پنج سانتیمتری، از کانون‌های گردوغبار کشور برداشت و بر روی آنها آزمایش دانه‌بندی و بافت انجام شد. آزمایش دانه‌بندی بر اساس روش الک خشک انجام و پس از آماده‌سازی نمونه‌ها از هر نمونه 100 گرم خاک توزین و در مجموعه‌ای از الک‌ها ریخته شد. به منظور انجام آزمایش دانه‌بندی از سری استاندارد الک بر اساس روش ASTM استفاده گردید. تعیین پارامتر‌های آماری دانه‌بندی به روش فولک و وارد (1957) توسط نرم‌افزار GRADISTAT انجام شد. آزمایش بافت نیز به روش هیدرومتری انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد میزان فرسایش‌پذیری خاک‌های برداشت شده از کانون‌های گردوغبارکشور بر اساس نظریه Chepil (1945) زیاد و خیلی زیاد بوده و قطر غالب ذرات خاک بین 5/0 تا 05/0 میلیمتر که نسبت به فرسایش بادی حساس می‌باشند. در نتیجه تمامی نمونه‌های جمع‌آوری شده از کانون‌های گردوغبار کشور، خیلی حساس به فرسایش بادی هستند. با توجه به نتایج آزمایش هیدرومتری، ماسه، سیلت و رس به طور میانگین 4/44، 4/32 و 2/23 درصد ذرات خاک کانون‌های گردوغبار کشور را تشکیل می‌دهند. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمایش دانه‌بندی حدود 6/15درصد نمونه‌ها دارای فرسایش‌پذیری خیلی زیاد و حدود 4/84 درصد از نمونه‌ها دارای فرسایش‌پذیری زیاد می‌باشند. همچنین نتایج نشان داد که نمونه‌های جمع‌آوری شده از کانون‌های گردوغبار جنوب کشور مانند استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و کرمان دارای بیشترین فرسایش‌پذیری نسبت به سایر نمونه‌ها می‌باشند.
صیامی کنده, هاشم و عباسی, حمیدرضا . (1403). بررسی فرسایش‌پذیری بادی خاک با استفاده از آنالیز توزیع اندازه ذرات در کانون‌های گردوغبار کشور. خشک بوم, (), -. doi: 10.29252/aridbiom.2025.21006.1980
MLA
صیامی کنده, هاشم , و عباسی, حمیدرضا . "بررسی فرسایش‌پذیری بادی خاک با استفاده از آنالیز توزیع اندازه ذرات در کانون‌های گردوغبار کشور", خشک بوم, , , 1403, -. doi: 10.29252/aridbiom.2025.21006.1980
HARVARD
صیامی کنده, هاشم, عباسی, حمیدرضا. (1403). 'بررسی فرسایش‌پذیری بادی خاک با استفاده از آنالیز توزیع اندازه ذرات در کانون‌های گردوغبار کشور', خشک بوم, (), pp. -. doi: 10.29252/aridbiom.2025.21006.1980
CHICAGO
هاشم صیامی کنده و حمیدرضا عباسی, "بررسی فرسایش‌پذیری بادی خاک با استفاده از آنالیز توزیع اندازه ذرات در کانون‌های گردوغبار کشور," خشک بوم, (1403): -, doi: 10.29252/aridbiom.2025.21006.1980
VANCOUVER
صیامی کنده, هاشم, عباسی, حمیدرضا. بررسی فرسایش‌پذیری بادی خاک با استفاده از آنالیز توزیع اندازه ذرات در کانون‌های گردوغبار کشور. خشک بوم, 1403; (): -. doi: 10.29252/aridbiom.2025.21006.1980
)