بررسی تأثیر سن شتر بلوچی ((Camelus dromedarius بر ارزش رجحانی گونه های گیاهی مراتع شهرستان زرین دشت در جنوب استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس نور، گروه مرتعداری.

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی چگونگی اثر سن شتر بلوچی و نوع گونه گیاهی بر ارزش رجحانی گونه­های گیاهی مراتع شهرستانزرین­دشت در جنوب استان فارس انجام شد. جهت اندازه­گیری ارزش رجحانی گونه­های گیاهی، ابتدا مراتع منطقه تیپ­بندی و در هر تیپ 10 پلات 2×2 متری در مناطق کلیدی مستقر و گونه­های گیاهی شناسایی و پوشش آن­ها ثبت گردید. سپس ارزش رجحانی گونه­های گیاهی به وسیله روش زمان­سنجی اندازه­گیری شد. جهت بررسی اثر سن شتر (5، 10 و 20 ساله ماده) و نوع گونه گیاهی بر ارزش رجحانی گونه­های گیاهی از طرح فاکتوریل استفاده گردید. پس از معنی­دار شدن اثر متقابل سن شتر و نوع گونه گیاهی، برای بررسی اثر نوع گونه بر ارزش رجحانی گونه­های گیاهی در هر کلاس سنی شتر، از آزمون  تجزیه واریانس یک طرفه (تست دانکن) استفاده شد.  نتایج نشان داد که بیش­ترین شاخص رجحان گونه­های گیاهی در هر سه کلاسه سنی مربوط به گونه­های درختچه­ای (Ziziphus spina-christ، Tamarix aphylla وSeidlitzia rosmarinus) و کم­ترین شاخص رجحانی مربوط به گونه­های بوته­ای و خاردار از قبیل: Pycnocycla spinosaوRhamnus alaternusبود. به طور کلی، گونه­های درختچه­ای رجحان بیشتری نسبت به گونه­های بوته­ای برای دام (شتر) داشتند. بین کلاسه­های سنی دام، شترهای مسن (20 ساله) نسبت به دو کلاسه سنی دیگر به طور معنی­داری زمان بیشتری را به چرا اختصاص دادند. بنابراین، نتایج این تحقیق بیان­گر این است که جهت مدیریت چرای دام (شتر) در این منطقه بایستی برای کلاسه­های مختلف سنی دام، مدیریت متفاوتی اعمال شود. با توجه به این­که گونه  Ziziphus spina-christتوسط همه سنین به خوبی چرا می­شود، پیشنهاد می­گردد که فعالیت­های مدیریتی در جهت حفظ و احیای این گونه گیاهی باشد.

کلیدواژه‌ها