بررسی روند شور- سدیمی شدن خاک در مناطق تاغکاری شده‌ی شهرستان تایباد، استان خراسان رضوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشگاه گرگان

چکیده

برای سالیان متمادی است که از جنس تاغ به منظور تثبیت ماسه‌های روان در کشور ایران استفاده می‌شود، این جنس در خاک‎های با تهویه و رطوبت کم، دمای بالا و شوری زیاد بسیار مقاوم است. یکی از پیامد‌های منفی این جنس در مناطق تحت کشت، شور- سدیمی شدن خاک است. با توجه به وجود ماسه زارهای احیا شده در منطقه‌ی بیابانی تایباد در طی توالی زمانی بوسیله گونه زرد‌تاغ، میزان تغییرات شور- سدیمی شدن خاک سطحی در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 5 سایت متفاوت بر اساس سن کشت تاغ (41، 28، 19 و 11 ساله و یک سایت بدون گیاه به عنوان شاهد) انتخاب شدند. نتایج این پژوهش نشان می‎دهد که بیشترین مقدار شوری در سایت 41 ساله ( ds/m /0) و کمترین مقدار آن در سایت شاهد (ds/m 34/0) است. نسبت جذبی سدیم در طی توالی زمانی کاشت تاغ، یک روند افزایش را طی کرده است و از 49/3 میلی‎اکی‎والان در لیتر در سایت شاهد به 5/12 میلی‎اکی‎والان در لیتر در سایت 41 ساله رسیده است. و به موازات آن درصد سدیم قابل تبادل از 92/3 در سایت شاهد به 66/14 در سایت 41 ساله رسید. با توجه به نتایج این تحقیق، کشت گونه زرد‌تاغ در منطقه تایباد باعث سدیمی شدن خاک در مناطق تاغکاری، شده است.

کلیدواژه‌ها


References
[1]. Ahmadi, H. )1998(. Applied Geomorphology, Volume 2, NFS-Wind erosion, Tehran University Press, First edition, 197 p, (in Farsi).
[2]. Ahmadi, H., Mohammad Khan, SH. )2003(. Tamarix and Holoxylon plantation National Conference, Paper, cultivation of Haloxylon zoning compliance, 27/03/1382, 29/03/1382.
[3]. Azarnivand, C., Parsley, M., Zehtabiyan, Gh.& Ismail, M. )2003(.Vegetation cover of Haloxylon in establishing and improving sandy lands of Kashan. Proceedings of the First National Conferenceon of Haloxylon and Haloxylon plantation in Iran, Organization forests and Rangeland, the first printing, page 1,(in Farsi).
[4]. Bakhshi, J., & Byroodiya, N. )2008(. Effect of the planting of species rangesonthe Ardestanarea. Agricultural Sciences and Natural Resources, April-May1387, 15 (1) :105-113, (in Farsi).
[5]. Birnbaum, K., Shasha, D. E., Wang, J. Y., Jung, J. W., Lambert, G. M  Galbraith, D. W. &  Benfey, P. N. (2003) Science 302: 1956–1960.
 
[6]. Byroodiyan, N .)2001(. Management of desert areas, publication of Ershad. 205p, (in Farsi).
[7]. GhazanShahi, c. )1995(. Soil Physics, Universityof Tehran University.Translated, 130 pages, (in Farsi).
[8]. Jafari, M., Rasooli, B., Erfanzade, R. )2005(. ImpactofHaloxylonspecies, Atriplex and tamarixon soil properties along Highway Tehran-Qom, Iran, Natural Resources Journal, 58(4), (in Farsi).
[9]. Li, X. R., Xiao, H. L., & Zhang, J. G. )2004 (. Long-term ecosystem effects of sand-binding vegetation in Shapotou region of Tengger Desert, Northern China. Restoration Ecology, 12: 376-390.
[10]. Li, X. R., He, M. Z., Duan, Z. H., Xiao, H. L. & Jia, X. H. )2006(. Recovery of topsoil physicochemical properties in revegetated sites in the sand-burial ecosystems of theTengger Desert, northern China.
[11]. Li, X. R., Zhang, Z. S., Zhang, J. G., and Jia, X. H. )2004 (. Association between vegetation patterns and soil properties in the Southeastern Tengger Desert, China. Arid Land Research and Management, 18, 321-326.
[12]. Li, X. R., Zhou, H. Y., Wang, X. P. & Zhu, H. )2003(. The effects of sand stabilization and revegetation on cryptogam species diversity and soil fertility in the Tengger Desert, Northern China. Plant and Soil, 251, 237-245.
[13]. Movahhediye Naeini, SA., & Rezai, M. )2008(. Soil Physics (Principles and Applications), Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, (in Farsi).
[14]. Naseri, S. A., Javadi, S. A., & Zadbar, M. )2011(. Evaluation of soil properties after stabilization operations on Haloxylon ammodendronsandsof the North-EastofIran. Twelfth Congressof Soil Science, Iran, Tabriz, (in Farsi).
[15]. Rad, M.H., S, Jalili., Matin, M., Shamszadeh, M.In.) 2001(. Of mycorrhizal fungi coexist with (Haloxylonsp) in natural forests and planting of Yazd Province. Journal of Research and Construction, Spring 2001, (in Farsi).
[16]. Sarparast, M. )1392(. An Assessment of a Chronosequence of Haloxylon Plantation's Effects on Some effective Indices on Surface Soil Erosivity (Case study: Taybad, KhorasanRazavi Province), for the degree of MSc. in Arid Zone Management, College of Range and Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources.