بررسی اثرات تنش شوری و خشکی بر جوانه‌زنی و رشد اولیه گونه دارویی و در حال انقراض زوفایی  (.Thymbra spicata L)

مصلح آرانی, اصغر; نادری, مصطفی; غلام نیا, اعظم; پیری, عبد السلام; کهزادیان, مهرداد

بررسی اثرات تنش شوری و خشکی بر جوانه‌زنی و رشد اولیه گونه دارویی و در حال انقراض زوفایی (.Thymbra spicata L)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد

² کارشناس ارشد جنگلداری، دانشگاه یزد

³ دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه یزد

⁴ کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر پتانسیل‌های اسمزی مختلف (0، 1-، 16/2-، 4-، 4/5- و 9/10- بار) ناشی از کلرید سدیم و پلی‌اتیلن‌ گلیکول 6000 به عنوان تنش‌های شوری و خشکی بر جوانه‌زنی گونه زوفایی (L. Thymbra spicata) انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اتاق رشد در دمای °C25 به اجرا درآمد. داخل هر پتریدیش 20 عدد بذر سالم و هم اندازه قرار گرفت و پس از گدشت دو هفته درصد و سرعت جوانهزنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد با افزایش پتانسیل منفی، درصد و سرعت جوانهزنی گونه زوفایی بهطور معنیداری کاهش مییابد. بالاترین درصد و سرعت جوانهزنی در شاهد و کمترین آن در پتانسیل اسمزی 9/10- بار مشاهده شد. در پتانسیلهای مشابه خشکی و شوری اثرات متفاوتی بر درصد و سرعت جوانهزنی به دست آمد، بهطوریکه تأثیر منفی خشکی حاصل از پلیاتیلنگلیکول در غلظتهای مذکور بیشتر از شوری بود. در اثر افزایش پتانسیل اسمزی طول، وزن تر و خشک ریشهچه در هر دو تیمار کاهش یافت و شاخصهای ریشه به پتانسیل منفی حاصل از نمک طعام، حساسیت بیشتری نشان دادند. نتایج همچنین نشان داد که تنش اسمزی بالا در هر دو تیمار بر طول، وزن تر و خشک ساقهچه گیاهچه زوفایی اثر منفی داشت و این شاخصها به پتانسیل منفی حاصل از پلی اتیلن گلیکول حساسیت بیشتری نشان دادند.

کلیدواژه‌ها