بررسی برخی مسائل اجتماعی- اقتصادی در شیوه های مختلف بهره برداری از مراتع (مطالعه موردی: مراتع منطقه ندوشن)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد

چکیده

این تحقیق در سال 1390 به منظور بررسی و مقایسه برخی مسائل اقتصادی- اجتماعی موجود در روش­های مختلف بهره­برداری از مراتع از دیدگاه بهره­برداری، در مراتع صدر آباد ندوشن (استان یزد) انجام شد. جامعه آماری تحقیق بر اساس پروانه­چرایی به سه گروه تک پروانه به نام بهره­بردار(افراز)، پروانه به نام شخص به عنوان نماینده بیش از 2 بهره­بردار( مشاع) و پروانه به نام شورای روستا تقسیم­ شد. در این راستا، 16 سامان عرفی در سه شیوه بهربرداری در منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. با توجه به اهداف تحقیق، 38 پرسشنامه از طریق مصاحبه مستقیم با بهره­برداران (صاحبان پروانه چرا) در منطقه تکمیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد عامل احساس مالکیت در مراتع افرازی به طور معنی­داری بالاتر از مراتع مشاعی و در مراتع مشاعی بالاتر از شورایی است (05/0 >p). رقابت در بهره­برداری و تمایل به افزایش تعداد دام در مراتع مشاعی بیشتر از مراتع شورایی و افرازی است (05/0 >p). میزان حمایت دولت از بهره­برداران در برخورد با تخلف کنندگان در سه گروه مورد بررسی اختلاف معنی داری ندارد (05/0 <p). همچنین میزان تمایل بهره­برداران به تفکیک مرتع در دو شیوه بهره برداری مشاعی و شورایی با هم اختلاف معنی دار داشته (05/0 >p). به نحوی که بهره­برداران مشاع تمایل بیشتری برای تفکیک مراتع نسبت به بهره برداران شورایی دارند. 

کلیدواژه‌ها