per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
1
11
10.29252/aridbiom.7.1.1
1015
Research Paper
بررسی نقش عوامل توپوگرافی در پیشبینی مکانی گونههای گیاهی با استفاده از رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: جنگل باغ شادی، هرات، یزد)
Investigating the role of topographic factors on spatial distribution of plant species using logistic regression (Case study: Baghe-Shadi forest, Harat, Yazd)
مهین شجاعی
m.shojaee67@gmail.com
1
بهمن کیانی
bnkiani@yazd.ac.ir
2
احد ستوده
ahadsetoodeh@yahoo.com
3
حمیدرضا عظیم زاده
hazimzadeh@yazd.ac.ir
4
دانشآموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه یزد
استادیار گروه جنگلداری، دانشگاه یزد
استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه یزد
دانشیار گروه محیط زیست، دانشگاه یزد
به منظور بررسی رابطه متغیرهای شیب، جهت و ارتفاع در پیشبینی مکانی گونههای درختی و درختچ های در جنگلهای خشک جنوب استان یزد، تعداد 125 قطعه نمونه به صورت تصادفی بلوکی در پنج زیرحوضه منطقه مورد مطالعه برداشت شد. ضمن ثبت متغیرهای توپوگرافی، حضور یا عدم حضور گونه های مختلف به همراه فراوانی آنها بررسی شد. تحلیل رگرسیون لجستیک در مورد داده ها انجام و در مواردی که مدل معنی دار بود، معادله مناسب معرفی گردید. بر اساس احتمالات به دست آمده از رگرسیون لجستیک، نقشه توزیع مکانی برای گونههای مختلف ترسیم و با مشاهدات میدانی مقایسه گردید. برای بررسی صحت نقشهها از 20 درصد دادهها که به همین منظور کنار گذاشته شده بودند استفاده شد. بر این اساس، صحت برای گونه های مورد بررسی متفاوت بوده و در بازه 90-85 درصد به دست آمد. در آخر روابط میان متغیرهای توپوگرافی و حضور گونه ها تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا مهمترین عامل در پیش بینی مکانی گونه های گیاهی در منطقه است و بین 16 تا 46 درصد تغییرات حضور گونه ها را پیشبینی می کند، هرچند شیب و جهت برای حضور در مدل ها مناسب نبودند. باتوجه به آستانه های مشخص شده، گونه های کیکم و ارژن برای کاشت در ارتفاعات بالاتر و گونه تنگرس برای کاشت در ارتفاعات پایین منطقه میتوانند مدنظر قرار گیرند.
To investigate relation of slope, aspect and elevation in predicting spatial distribution of tree and shrub species in arid forests of south Yazd, 125 sampling plots were selected in randomized block pattern in five sub-district of study area. In addition to topographic factors, presence of plant species and their frequency were measured and recorded. Logistic regression was conducted and in the case of significance, suitable model was provided. Distribution map of species was drawn according to probabilities derived from logistic regression analysis. To determine accuracy of maps we used 20 percent of primary data. According to these data the rate of accuracy was in range of 90-75 percent. Finally relations between topographic factors and presence of species were interpreted. Results found that elevation is the most important factor for predicting spatial distribution of plant species in study area and predicts from 16 to 46 percents of variations in presence. But slope and aspect were not suitable to be included in the models. According to thresholds determined in the results it can be said that Acer cinerascens and Amygdalus eleagnifolia can be regarded for planting in higher elevations but Amygdalus lycioides is suitable for planting in lower elevations.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1015_a7a877995ea0b2210081dc5beeaafe9f.pdf
ایران- تورانی
پیشبینی
توزیع مکانی
توپوگرافی
نمونه برداری
Iran-Touran
prediction
Sampling
Spatial Distribution
Topography
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
13
25
10.29252/aridbiom.7.1.13
1016
Research Paper
ارزیابی مدل IRIFR برای شبیهسازی هدررفت خاک در رخسارههای گوناگون فرسایش بادی به کمک دادههای دستگاه سنجش فرسایش بادی
Assessment of IRIFR model capability in simulation of soil loss in different wind geomorphology landforms using wind erosion meter
ایرج کوچمی ساردو
irajsardo11@gmail.com
1
علی اصغر بسالت پور
a_besalatpour@yahoo.com
2
حسین بشری
hbashari@cc.iut.ac.ir
3
حسین شیرانی
shirani@vru.ac.ir
4
عیسی اسفندیارپور بروجنی
iesfandiarpour@yahoo.com
5
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان
استادیار گروه علوم خاک، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
اندازهگیری شدت فرسایش بادی در مناطق خشک و نیمه خشک به منظور تعیین راهکارهای صحیح و مناسب برای کنترل و یا کاهش اثرات آن، از موارد ضروری جهت حفاظت خاک در این مناطق به شمار می آید. روش ها و مدل های گوناگونی برای برآورد شدت فرسایش بادی وجود دارد که هر کدام دارای نقاط ضعف و قوت خاصی می باشند. در این پژوهش، کارایی مدل تجربی IRIFR برای شبیه سازی شدت فرسایش بادی در رخسارههای فرسایش بادی گوناگون در بخشی از دشت رفسنجان با استفاده از داده های اندازه گیری شده به وسیله ی دستگاه سنجش فرسایش بادی به عنوان یک روش فیزیکی - صحرایی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از اندازهگیری شدت فرسایش بادی (میزان بادبردگی) با استفاده هر دو روش نمایانگر آن بود که 13 و 37 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه، به ترتیب در کلاس زیاد و خیلی زیاد از نظر شدت فرسایش بادی قرار می گیرد. همچنین میزان فرسایش بادی شبیه سازی شده با استفاده از مدل مزبور، به ترتیب در رخساره های تلماسه (تپههای ماسهای) و اراضی باغی، دارای بیشترین و کمترین مقدار بود؛ به گونه ای که در رخساره تلماسه، میزان هدررفت خاک به بیش از هشت هزار تُن در کیلومترمربع در سال، می رسد. مقادیر نسبتاً مناسب شاخص های آماری نظیر ضریب خطای مطلق (37/0AEP=)، ضریب تبیین (85/0R2=) و بهویژه شاخص کارایی مدل (97/0MEF=)، نمایانگر آن بودند که با وجود تفاوت در مقادیر اندازه گیری شده هدررفت خاک به وسیله دستگاه سنجش فرسایش بادی و مدل IRIFR در برخی از رخساره های فرسایش بادی مورد مطالعه، مدل در مجموع شبیه سازی مناسبی از فرسایش بادی در بخش قابل ملاحظه ای از منطقه ی مورد مطالعه داشته است. با این وجود به نظر میرسد که مدل IRIFR، در شبیهسازی شدت فرسایش بادی در رخساره های با کلاس خطر فرسایش بادی خیلی زیاد (کلاس V) با نقص هایی روبه رو بوده و نیاز به اصلاح دارد.
Measuring intensity of wind erosion in arid and semi-arid regions is vital for determining the appropriate strategies to control or reduce its effects. There are various methods and models for estimating wind erosion intensity. In this study, potential of an empirical model named, IRIFR (Iran,s Research Institute of Forest and Rangelands), for the estimating of wind erosion intensity in different wind geomorphology landforms in Rafsanjan plain was evaluated by comparing the measured data obtained from the wind erosion meter as a physical – insitu method. Results of both methods showed that 13 and 37% of the study area are classified as high and very high, respectively. Furthemore, wind erosion simulated using the model was highest in sand dune, and orchard landforms had the lowest values. Soil loss in sand dune landform was estimated more than 8000 tons km-2 year-1. Obtained statistical criterion values such as absolute error percentage (AEP=0.37), coefficient of determination (R2=0.85), and particularly the model efficiency factor (MEF=0.97), indicated that despite the differences in measured amounts of soil loss using wind erosion meter and the IRIFR model in some studied geomorphology landforms, the model had a suitable estimation of the wind erosion intensity in the study area. However, the IRIFR model is faced with error in estimating of wind erosion intensity in landforms with high wind erosion risk (class V) and needs to be revised.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1016_5c766893e95b17d69d960788221a8c0d.pdf
مدلسازی
مدل تجربی
خطر فرسایش بادی
تونل باد
رفسنجان
Modelling
Emperical model
Wind erosion risk
Wind erosion meter
Rafsanjan
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
27
38
10.29252/aridbiom.7.1.27
1017
Research Paper
تأثیر درازمدت مالچ نفتی بر شاخصهای تنوع زیستی ماکروفون خاک و پوشش گیاهی در منطقه جاسک
Long term effect of oil mulch on richness and biodiversity of soil macro-fauna and vegetation in Jask, Iran
فرزانه جعفری
farzanehjafari3@gmail.com
1
داود کرتولی نژاد
kartooli58@profs.semnan.ac.ir
2
مجتبی امیری
amiri.mojtaba@yahoo.com
3
معصومه شایان مهر
fshayanmehr@yahoo.com
4
محمد اکبریان
akbarian354@gmail.com
5
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیابانزدایی، دانشگاه سمنان
استادیار گروه جنگلداری دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان، دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان
استادیار گروه جنگلداری دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان، دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان
استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران
استادیار جغرافیای طبیعی، دانشگاه هرمزگان
بخش وسیعی از کشور ایران در ناحیه خشک و نیمهخشک قرار دارد؛ از این نظر استان های متعددی در معرض هجوم ماسه های روان به هنگام وزش بادهای دائمی و فصلی هستند. یکی از روش های تثبیت ماسه های روان استفاده از مالچ نفتی است. در این پژوهش، تأثیر مالچ نفتی بر شاخصهای تنوع، غنا و یکنواختی ماکروفون خاک و پوشش گیاهی در شهرستان جاسک استان هرمزگان مطالعه شد. دادههای تحقیق شامل تراکم، تاج پوشش و غنای پوشش گیاهی و غنا و تنوع ماکروفون خاک است. پوشش گیاهی با استفاده از 60 پلات 5×5 مترمربعی و ماکروفون خاک نیز 80 تله گودالی (شیشه های حاوی پلیاتیلن گلایکول 50%) نمونه برداری شد. شاخص های غنا و تنوع زیستی نیز با استفاده از نرم افزار Past محاسبه شد. نتایج مقایسه شاخص های تنوع ماکروفون خاک نشان داد که غنای منطقه مالچ پاشی شده در دو فصل پاییز و بهار به ترتیب 9/2 و 5/16 برابر منطقه شاهد است. شاخص تنوع شانون و سیمپسون در منطقه مالچ پاشی شده نیز در فصل پاییز، به ترتیب 6/3 و 1/3 برابر منطقه شاهد بود. شاخص های تنوع منطقه مالچ پاشی شده در فصل بهار 15 برابر منطقه شاهد بود که بیانگر بیشتر بودن گونه های نادر ماکروفون خاک منطقه مالچ پاشی شده نسبت به منطقه شاهد است. نتایج تأثیر مالچ نفتی بر شاخص های غنا و تنوع زیستی پوشش گیاهی در دو منطقه مالچ پاشی شده و شاهد نیز بیانگر یکسان بودن تنوع پوشش گیاهی پس از گذشت 10 تا 14 سال از زمان مالچ پاشی در مناطق مورد مطالعه است.
Several provinces in Iran are subjected to the invasion of moving sands during permanent and seasonal wind blowing. In this research, effect of oil mulch on biodiversity, richness and evenness indices of soil macrofauna and vegetation has been investigated in Jask region. The research data were including density, canopy and richness of vegetation and the richness and biodiversity of soil macrofauna. Vegetation was sampled using 60 plots with the area of 5Í5 m2 and soil macrofuana investigated using 80 pit traps (glasses containing poly ethylene glycol 50%). Richness and biodiversity indices were calculated using Past software. Results of compared biodiversity indices for macrofauna showed that richness of soil macrofauna of mulched areas in autumn and spring, were 2.9 and 16.5 times than the control area, respectively. Shannon’s and Simpson’s biodiversity indices related to autumn were 3.6 and 3.1 times than the control area in mulched areas, respectively. Results of oil mulch effect on richness and biodiversity of vegetation in mulched and control areas indicating similar plant diversity after 10 to 14 years than the mulching process in the studied areas.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1017_09d4f7e143144f283942554464f9f7a9.pdf
تعداد گونه
تنوع
شاخص یکنواختی
ماکروفون خاک
مالچ نفتی
Number of taxa
Diversity
Evenness index
Soil macrofauna
Oil mulch
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
39
49
10.29252/aridbiom.7.1.39
1018
Research Paper
ارزیابی تنش خشکی و دفن با ماسه بادی بر اجزاء عملکرد کلزای پاییزه و خصوصیات خاک
Evaluation of Drought Stress and Buried in Sand on Yield Components of Canola (Brassica napus L.) and Soil Properties
مهدی دهمرده
dahmard@gmail.com
1
مهرناز زرگری
mehrnazzargari@gmail.com
2
عیسی خمری
ikhammari@gmail.com
3
دانشیار، دانشگاه زابل
کارشناسی ارشد، دانشگاه زابل
استادیار، دانشگاه زابل
خشکی یکی از مهمترین تنشهای محیطی است که رشد گیاه و تولید محصول را مختل میکند. این پژوهش با هدف ارزیابی تاثیر تنش خشکی و ماسه بادی بر عملکرد، اجزاء عملکرد و خصوصیات خاک در کلزای پاییزه در سال زراعی 1393- 1392 در مزرعه آموزشی–پژوهشی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی تنش خشکی در سه سطح شامل 50، 100 و 150 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر و عامل فرعی سطوح مختلف ماسه بادی شامل شاهد، 100 و 200 تن در هکتار در نظر گرفته شد. بیشترین عملکرد دانه (87/460 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 200 تن در هکتار ماسه بادی بدست آمد که در مقایسه با تیمار شاهد در حدود 61/29 درصد، افزایش نشان داد. بر این اساس بیشترین دمای خاک در تیمارهای 100 و 150 میلیمتر تبخیر به ترتیب با 5/27 و Cº 3/28 و کمترین افزایش دما در تیمار 50 میلیمتر تبخیر با دمای Cº 3/25 بدست آمد. با کاربرد ماسه بادی، میزان دمای خاک کاهش یافت و بیشترین دمای خاک (Cº 23/28) در تیمار شاهد مشاهده شد که نسبت به تیمار 200 تن در هکتار ماسه بادی، حدود 5/8 درصد افزایش داشت. برهمکنش تنش خشکی و ماسه بادی نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه در تنش خشکی 50 میلیمتر تبخیر و با کاربرد 200 تن در هکتار ماسه بادی دیده میشود. که نشان دهنده اثر مثبت ماسه بادی در کاهش تبخیر است.
Drought is one of the most important environmental stresses that can impair plant growth and crop production. The purpose of Resent paper is to determine the effects of drought stress and Buried by sandon yield, yield components of canola (Brassica napusL.) as well as soil properties. The research was investigated in crop year 2013-14 in the field of Educational Research Institute of University of Zabol. Experiment split-plot in randomized complete block design with three replications. The main plot was drought stress in three levels including; 50, 100 and 150 mm evaporation from evaporation pan and sand buried quantities was considered as the sub – plot in three levels; control, 100 and 200 t/ha. The highest of grain yield (460.87 kg/ha) was obtained from treatment 200 t/hadue to Buried by sand. The result shownthat yield was increased in comparison to the control treatment of about 29.61 percent. The maximum soil temperature shows in treatments of 100mm and 150 mm respectively 27/5cº and 28/3cº evaporation from pan evaporation and the lowest soil temperatures in 50 mm from pan evaporation treatment was obtained 25/3c° .Using sand storm, the soil temperature decreased and the highest soil temperature (28/2c°) was observed in control treatment. The interaction of drought stress and sand storm showed that the highest grain yield in drought stress 50 mm evaporation and the application of sand storm 200 t/ha. This was indicates that the positive effect of sand to reduce evaporation. Keywords: Evaporation; Sand buried; Soil temperature; Seed yield
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1018_490c8522069b0f56714a2771b4932cc8.pdf
تبخیر
دفن ماسه
دمای خاک
عملکرد دانه
Evaporation
Sand buried
Soil temperature
Seed yield
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
51
65
10.29252/aridbiom.7.1.51
1019
Research Paper
تحلیل فضایی و بررسی روابط الگوهای پیوند از دور با خشکسالیهای ایران مرکزی
Spatial analysis and study of Tele-connection patterns of drought in central Iran
مهران فاطمی
yazdfatemi@yahoo.com
1
کمال امیدوار
komidvar@yazd.ac.ir
2
احمد مزیدی
mazidi.ah@yahoo.com
3
ابراهیم مسگری
mesgari.ebrahim@gmail.com
4
حمیده دهقان
dehghan.hamidah@yahoo.com
5
دانشجوی دکتری مخاطرات طبیعی، دانشگاه یزد
استاد اقلیم شناسی، دانشگاه یزد
دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه یزد
دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه یزد
در این پژوهش با تکیه بر رویکرد محیطی به گردشی، دورههای خشکسالی در بازه زمانی 22 ساله (2013 - 1992) در سطح 21 ایستگاه همدید استانهای کرمان، یزد و اصفهان با استفاده از نمایه SPI در مقیاس سالانه محاسبه گردید. دادههای الگوهای ارتباط از دور استخراج و بر اساس روشها و مدل همبستگی و رگرسیون چند متغیره ارتباط بین خشکسالیهای عمده ی منطقه و این الگوها بررسی شد. بر اساس نتایج، در مجموع سالانه حدود 42/37 درصد تغییرات شاخص خشکسالی SPI استان اصفهان و 09/51 درصد تغییرات شاخص خشکسالی SPI استان کرمان و 17/42 درصد تغییرات شاخص خشکسالی SPI استان یزد به وسیله الگوها تبیین میگردد. در پایان، الگوهای چندمتغیره اسکاندیناوی (SCA) در استان اصفهان و الگوی اطلس شرقی (EA) در استان کرمان و الگوی حاره ای جنوب اقیانوس اطلس (TSA) در استان یزد به عنوان مؤثرترین الگوها تغییرات SPI سالانه را در ایران مرکزی توجیه مینمایند. واژگان کلیدی: پیوند از دور؛ شاخص استاندارد بارش؛ کریجینگ؛ مدلهای رگرسیون؛ ایران
In This research, considering peripheral circulation approach, drought periods during the 22years (2013-1992) in 21 synoptic stations located in Kerman, Yazd and Isfahan provinces, were calculated using Standardized Precipitation Index (SPI) annually. Tele-connection pattern data extracted from NCEP|NCAR site and were investigated of relationship between major droughts in the region and Tele-connection patterns based on correlation and multivariate regression model. Totally, about 37.42% of the changes Drought Index to SPI in Isfahan and around 51.09 % SPI changes in Kerman and 42.17 % SPI changes in Yazd are exhibited by patterns. Scandinavia Pattern (SCA) in Esfahan and East Atlantic Pattern (EA) in Kerman and Tropical Southern Atlantic (TSA) in Yazd, as the most effective pattern of annual SPI changes, were exhibited in Central Iran.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1019_c3ba134446644bddc1b842af302cef2c.pdf
پیوند از دور
شاخص استاندارد بارش
کریجینگ
مدلهای رگرسیون
ایران
Tele-connection
Standardized Precipitation Index
Kriging
Regression Models
Iran
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
67
78
10.29252/aridbiom.7.1.67
1020
Research Paper
بررسی اثر سطوح مختلف شوری آب آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد بذر ژنوتیپهای برتر گیاه رازیانه (.Foeniculum vulgare Mill)
The effect of water salinity on seed yield and seed yield components of miracle genotypes of Fennel (Foeniculum vulgare Mill.)
لیلی صفایی
safaii2000@yahoo.com
1
سعید دوازده امامی
s.12emami@yahoo.com
2
غلامحسن رنجبر
ranjbar71@gmail.com
3
داوود افیونی
dafiuni@yahoo.com
4
مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
استادیار، مرکز تحقیقات ملی شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
به منظور بررسی اثر شوری آب آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد بذر گیاه رازیانه، تحقیقی در سالهای زراعی 1393-1391، در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان به صورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی و 3 تکرار انجام شد. در این پژوهش 4 ژنوتیپ برتر رازیانه شامل دو ژنوتیپ بومی همدان و لرستان و دو ژنوتیپ اروپایی 11486 و P11-820065 در 3 تیمار شوری آب آبیاری صفر (شاهد)، 5 و 8 دسیزیمنس بر متر بررسی شد. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از تعداد گلآذین (چتر مرکب)، تعداد چترک، تعداد بذر در چترک، وزن بذر گلآذین، عملکرد بذر در هکتار، وزن هزار دانه، میانگین ارتفاع گیاه در زمان 50 درصد و 100 درصد گلدهی، نسبت وزن خشک به تر، روز تا 50 درصد گلدهی، روز تا رسیدگی کامل، وزن خشک اندام هوایی، درصد اسانس و عملکرد اسانس. نتایج نشان داد که اثر شوری بر همه صفات به استثناء درصد اسانس در سطح یک درصد معنیدار بود. همچنین اثر ژنوتیپ تنها بر تعداد بذر در چترک و عملکرد بذر معنیدار نبود. برهمکنش شوری در ژنوتیپ بر همه صفات به استثناء درصد اسانس معنیدار شد. ژنوتیپ P11-820065 بیشترین عملکرد بذر و عملکرد اسانس را (به ترتیب 8/2359 و 4/91 کیلوگرم در هکتار) در تیمار شاهد به خود اختصاص داد. هرچند با افزایش شوری ژنوتیپ های بومی از عملکرد بالاتری برخوردار بودند و ژنوتیپ لرستان به ترتیب با 1463 و 4/38 کیلوگرم در هکتار عملکرد بذر و اسانس در رده اول قرار گرفت. روابط همبستگی نشان داد که عملکرد بذر در هکتار همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد اسانس (90/0) و عملکرد علوفه (73/0) در هکتار دارد. نتایج آزمایش نشان داد که تنش شوری باعث افت عملکرد اقتصادی گیاه یعنی عملکرد بذر و اسانس و همچنین عملکرد علوفه میگردد.
In order to study the effects of water salinity on fennel seed yield and seed yield components, an experiment was conducted at Agricultural and Natural Resource Research Center of Isfahan in a split plot experiment based on randomized complete block design with three replicates, during 2012- 2014. Four superior Foeniculum vulgare genotypes (Lorestan, Hamedan, P11- 820065 and 11486) in three treatments (control, 5 and 8 dS/m) were investigated. Number of inflorescences and umbels, seeds per umblets, seed yield, weight of 1000 seeds, plants height in 50% flowering and 100% flowering time, dry weight of plant aerial parts, plant dry weight/wet weight, days until 50% flowering and maturing time, percentage of essential oil and essential oil yield were evaluated. Results showed that the effect of salinity was significant on all traits with the exception of essential oil percentage. Effect of genotype wasn’t significant on seed per umblet and seed yield. Interactions of salinity and genotype were significant on all traits except for essential oil percentage. In control treatment P11- 820065 had the highest seed yield and essential oil yield (2359.8 and 91.5 kg/ha, respectively) but by increasing in salinity levels, seed yield of native genotypes was higher than P11- 820065 and Lorestan was the superior genotype with 1463 and 4/38 kg/ha, respectively. There was a positive correlation between seed yield with essential oil and forage yields. Based on the results, salinity stress decreased the seed, essential oil and herbage yield economically.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1020_bf1ce4be984216ce43aec96f892bed30.pdf
شوری
آبیاری
رازیانه
بذر
اجزاء عملکرد
اسانس
Water salinity
Fennel
seed
Yield components
Essential oil
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
79
94
10.29252/aridbiom.7.1.79
1021
Research Paper
ارزیابی کارایی شاخصهای خشکسالی گیاهی (VDI) و دمایی (TDI) مبتنی بر تصاویر ماهوارهای در محدوده ایران مرکزی
Assessing the Efficiency of Vegetation Drought Index (VDI) and Temperature Drought Index (TDI) based on Satellite Images in Central Iran
یعقوب نیازی
niazi8127@gmail.com
1
علی طالبی
talebisf@yazd.ac.ir
2
محمد حسین مختاری
m_h_mokhtari@yahoo.com
3
مجید وظیفه دوست
majid.vazifedoust@yahoo.com
4
دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان
افزایش دما و تغییر الگوهای بارش منجر به رخدادهای آب و هوایی شدید مثل خشکسالی شده است که به شدت در حوزههای کشاورزی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار است. اطلاعات درباره زمان، شدت و وسعت خشکسالی میتواند به برنامهریزی و تصمیمگیری کمک کند. شاخصهای خشکسالی حاصل از دادههای ایستگاههای هواشناسی قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالایی دارند بنابراین تعیین شرایط خشکسالی در زمان واقعی با استفاده از آنها برای مناطق وسیع بسیار سخت است. از اینرو شاخصهای خشکسالی حاصل از دادههای سنجش از دوری امروزه به طور گسترده برای پایش خشکسالی استفاده میشود. در این پژوهش دو شاخص خشکسالی گیاهی (VDI) و دمایی (TDI) مبتنی بر سنجش از دور بر اساس شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) مبتنی بر دادههای ایستگاههای زمینی مورد ارزیابی قرار گرفته است. دادههای مورد استفاده در این تحقیق شامل تصاویر سنجنده MODIS ماهواره Terra و دادههای بارش 50 ایستگاه سینوپتیک در محدوده ایران مرکزی در طی دوره آماری 2004-2001 است. ارزیابی دقت دو شاخص خشکسالی جدید VDI و TDI با استفاده از معیارهای ارزیابی R و RMSE در سطح اطمینان 95% و بر اساس مقایسه با نقشه توزیع مکانی خشکسالی مبتنی بر شاخص SPI انجام شد. نتایج معیارهای ارزیابی نشان داد که شدت خشکسالی برآورد شده به وسیله شاخصهای VDI و TDI در انطباق با مقادیر شاخص SPI به ترتیب دارای ضریب همبستگی معنیدار (69/0) و (66/0) است. از اینرو این شاخصهای خشکسالی مبتنی بر دادههای سنجش از دوری به خوبی میتواند در سیستمهای هشدار سریع خشکسالی استفاده شود.
Increasing of temperature and changing in precipitation patterns, leads to extreme climate events such as drought which drastically impact on agricultural, ecological and socio-economic sectores. Knowledge about the timing, severity and extent of drought can aid planning and decision-making. Drought indices derived from in-situ meteorological data have coarse spatial and temporal resolutions. Thus, obtaining a real-time drought condition over a large area is difficult. Therefore, drought indices which is derived from remote-sensing data, has been widely used for drought monitoring. In this study, two new drought indices, Vegetation Drought Index (VDI) and Temperature Drought Index (TDI) derived from remote sensing data are evaluated based on the Standard Precipitation Index (SPI) derived from in-situ meteorological data. The data included the MODIS sensor images from Terra satellite for the 2001 -2004 and rainfalls data from 50 synoptic stations in Central Iran. Accuracy of the two drought indices based on satellite data carried out using evaluation criteria of R and RMSE in 95% confidence levels compared with drought spatial distribution map of the SPI based on rainfalls monthly data. Results indicate significant correlation between VDI (0.69) and TDI (0.66) indices with SPI index. Thus, the drought indices based on remote sensing data could well use in drought early warning systems.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1021_56a38c3333a70e75ea1893de9ae61d78.pdf
خشکسالی
شاخص VDI
شاخص TDI
سنجش از دور
ایران مرکزی
Drought Monitoring
Vegetation Drought Index (VDI)
Temperature Drought Index (TDI)
Remote Sensing
Central Iran
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
95
107
10.29252/aridbiom.7.1.95
1058
Research Paper
بررسی تأثیر پخش سیلاب بر تغذیه آبخوان با استفاده از شاخصهای GRI، SDI و SPI (مطالعه موردی: آبخوان هرات یزد)
Effect of water spreading on aquifer recharge using GRI, SDI and SPI indicators (Case study: Herat aquifer, Yazd)
محمدرضا فاضل پور عقدائی
fazelpoor_reza@yahoo.com
1
حسین ملکی نژاد
hmalekinezhad@yazd.ac.ir
2
محمدرضا اختصاصی
mr_ekhtesasi@yazd.ac.ir
3
جلال برخورداری
jbarkhordary@yahoo.com
4
دکتری آبخیزداری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری یزد
دانشیار دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد
استاد دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، استان یزد
پخش سیلاب بر روی مخروط افکنهها، در خروجی حوزههای آبخیز و با هدف بهرهبرداری از سیلابهای ناگهانی انجام میشود. پخش سیلاب به منظور که جهت بهرهبرداری از سیلابهای خشکه رودها، رودخانههای فصلی و ذخیره نمودن آنها در آبخوانها به کار میرود. در تحقیق حاضر تاثیر سیستم پخش سیلاب هرات در استان یزد بر تغذیه آبخوان بررسی گردید. به این منظور شاخص GRI برای چاههای پیزومتری (3 چاه داخل آبخوان و 6 چاه مجاور آبخوان) و همچنین شاخص SDI برای قناتهای پایین دست (4 رشته قنات) محاسبه شد. همبستگی شاخصها با حجم سیلاب ورودی به عرصههای پخش سیلاب و همچنین شاخص بارش استاندارد (SPI) به صورت سالانه و ماهانه و با تاخیرهای زمانی متفاوت بررسی گردید. نتایج نشان داد که شاخص GRI سالانه در پیزومترها با حجم سیلاب و حجم سیلاب با تاخیرهای زمانی، در سطوح احتمال 1 و 5 درصد معنیدار است. شاخص GRI ماهانه در دو پیزومتر با حجم سیلاب و در بقیه با شاخص بارش استاندارد با تاخیرهای ماهانه همبستگی دارد. در ارتباط با قنوات، شاخص SDI بیشتر با شاخص بارش استاندارد (SPI) به صورت ماهانه و سالانه با تاخیرهای زمانی همبستگی نشان داد. در نهایت با توجه به اینکه 98 درصد آبگیری عرصهها در سه سال اول بعد از اجرای طرح بوده و در سالهای زیادی عرصه بدون آبگیری بوده است، همچنین به دلیل کاهش نفوذپذیری عرصهها و تبخیر بالا، احداث اینگونه طرحها در مناطق خشک و نیمه خشک از عملکرد پایینی بر خوردار است.
Flood Spreading on alluvial fans at outlet catchment areas used with the aim of exploiting the floods. It is appropriated method of operation of the seasonal floods of rivers and streams and store them in aquifers. In present research, the impact of flood spreading in recharge aquifer in Herat was studied. For this reason, GRI indicators for piezometers wells (3 wells in the aquifer and around aquifer 6 wells) and SDI index for Qanat downstream (4 Qanats) were calculated. Correlations measured between volume of flood water and Standardized Precipitation Index (SPI) as well as the annual and monthly and were tested with different time delays. The results showed that the correlations between annual GRI index in piezometers with volume of flood and flood volume with long delays at levels 1 and 5% is significant. GRI index monthly in 2 piezometer with flood volumes and in the rest with the Monthly SPI index was significant. The Qanats SDI index with monthly and annual SPI correlates with long delays. Finally, given that 98 percent dewatering occurred in the first three years and for many years has been the area without dewatering, Also, due to reduced permeability and high evaporation, the design of such projects in arid and semiarid areas of low performance is outstanding.
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1058_642a72f887f0018b49429c9263442943.pdf
مناطق خشک
سیل
هرات
خشکسالی
Floodspreading
Aquifer
Herat
Yazd
per
دانشگاه یزد
خشکبوم
2008-790X
2588-6487
2017-05-22
7
1
1
118
1060
Complete file
فایل PDF کامل مقالات
Complete file
https://aridbiom.yazd.ac.ir/article_1060_25526c77d01d5cca1a8c76f40a0651ad.pdf